Marathi Ukhane

मराठी संस्कृतीमध्ये उखाणे म्हणजेच नाव घेणे ही एक जुनी प्रथा आहे. उखाणे म्हणजे आपल्या पतीचे वा पत्नीचे नाव कोणत्याही मंगल प्रसंगी चारोळीमध्ये घेणे. Marathi Ukhane विविध प्रकारच्या समारंभांमध्ये घेतले जातात उदाहरणार्थ सत्यनारायणाची पूजा, डोहाळे जेवण, लग्न, मंगळागौर, गृहप्रवेश इत्यादी. पूर्वी मराठी स्त्रियां आपल्या पतीचे नाव सर्वांसमोर घेत नसत (म्हणजे आताही नाही) आपल्या पतीला नावाने हाक मारणे किंवा त्यांचे नाव घेणे हे पतीचा अनादर केल्यासारखे होते. त्या वेळी उखाण्यात पतीच्या नावाचा उल्लेख करणे हे खूप मनाचे समजले जात. प्रत्येक स्त्री उत्कृष्ट उखाणा म्हणण्याचा प्रयत्न करत कारण याच वेळी त्या आपल्या पतीचे नाव सर्वांसमोर घेऊ शकत होत्या. ही प्रथा अजूनही चालू आहे.

Marathi Ukhane हे फक्त स्त्रियांपुरते मर्यादित नसून पुरुषही मंगल प्रसंगी उखाणे घेतात. परंतु उखाणे घेणे सर्व पुरुषांना जमत नाही. एक common उखाणा पुरुष मंडळींमध्ये प्रचलित आहे. “भाजीत भाजी मेथीची, XXXXX माझ्या प्रीतीची”. हा उखाणा जवळ जवळ ९९% म्हटला जातो.